Γκρίφιους, Αντρέας

(Andreas Gryphius, Γκλογκάου, Σιλεσία 1616 – 1664).Γερμανός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια ύστερα από τον θάνατο των γονέων του, αντιμετωπίζοντας τη φτώχεια, τον πόλεμο και τους διωγμούς εναντίον των προτεσταντών. Σε όλη του τη ζωή παρέμεινε μοναχικός, μελαγχολικός και αντικοινωνικός. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Λέιντεν, όπου ήρθε σε επαφή με το ολλανδικό θέατρο. Δέχτηκε κυρίως την επίδραση του Γιοστ Βαν ντεν Βόντελ. Ταξίδεψε στην Ιταλία, στη Γαλλία και έμεινε για λίγο καιρό στο Στρασβούργο. Ύστερα επέστρεψε οριστικά στην πατρίδα του, όπου, αφού εξασφάλισε οικονομική άνεση, αφιερώθηκε στο λυρικό και δραματικό του έργο. Ο Γ. απέκτησε μεγάλη φήμη χάρη στα ποιήματά του και έδωσε μια γερμανική νότα στο θέατρο της εποχής του, που υπήρξε γι’ αυτόν το όργανο έκφρασης των ιδεών του. Συνδύασε το ανθρωπιστικό δράμα με τη μεγαλοπρέπεια του αγγλικού θεάτρου, επιδιώκοντας την επίτευξη θεαματικών αισθητικών τεχνικών για μια πιο αποτελεσματική προβολή των ηθικών του θέσεων. Τα πρόσωπα των τραγωδιών του δεν είναι άνθρωποι, αλλά αφηρημένες απεικονίσεις των εννοιών του καλού και του κακού. Οι πρωταγωνιστές του φέρουν πάντοτε το φωτοστέφανο του μάρτυρα. Το δράμα Καρντενίτο (1661) είναι το πιο αξιόλογο έργο του, καθώς τοποθετείται στην ιστορία του γερμανικού θεάτρου ως το πρώτο αστικό δράμα πριν από τον Λέσινγκ. Η σοβαρότητα με την οποία ο Γ. αναπτύσσει τις απόψεις του, αποτελεί ταυτόχρονα τη δύναμη αλλά και το όριο των τραγωδιών του, που πολύ συχνά εκτυλίσσονται με μονότονη βραδύτητα, παρά τις συγκινησιακές εξάρσεις και την εισαγωγή σε αυτές τερατωδών υπάρξεων και φαντασμάτων. Οι τραγωδίες του, που πρότυπά τους υπήρξαν τα έργα του Σοφοκλή, του Σενέκα και του Koρνέιγ, παίζονταν στα γερμανικά γυμνάσια λόγω του έντονα διδακτικού και ηθοπλαστικού περιεχομένου τους. Περισσότερο επιτυχείς και πρωτότυπες είναι ίσως οι κωμωδίες του Γ. Έγραψε επίσης και δύο λιμπρέτα μελοδραμάτων.